تو این پست می خوام 30 نکته مهم از فصل 3 زیست شناسی دوازدهم بهت یاد بدم که مستقیم تو کتاب گفته نشده ولی طراحای کنکور و آزمون های آزمایشی همیشه ازش سوال میدن. اما نگران نباش! بعد از خوندن این مقاله خیالت از نکات کنکوری فصل 3 زیست دوازدهم کاملا راحت میشه.
نکاتی که قراره تو این مقاله با هم یاد بگیریم:
خب خب بریم سراغ اولین نکته قبل از شروع گفتار ها:
- پیش از کشف قوانین وراثت تصور از صفات فرزندان مانند بارزیت ناقص بود.
مفاهیم پایه
- انواع ژنوتیپ ها بزرگتر یا مساوی انواع آلل ها است.
- در رابطه بارز و نهفتگی انواع ژنوتیپ بیشتر از انواع فنوتیپ است.
- در صفات مستقل از محیط انواع ژنوتیپ بیشتر یا مساوی انواع فنوتیپ است.
- در رابطه بارزیت ناقص یا هم توان انواع ژنوتیپ با انواع فنوتیپ برابر است.
- انواع ژنوتیپ می تواند کمتر از انواع فنوتیپ باشد. مانند رنگ گل ادریسی (وابسته به محیط)
- گروه خونی O منفی دهنده عمومی است.
- گروه خونی AB مثبت گیرنده عمومی است.
- در یک خانواده 4 نفره در دو حالت گروه خونی همه اعضا با هم متفاوت است.
- پدر و مادر: AB و OO - فرزندان: AO و BO
- پدر و مادر: AO و BO - فرزندان: AB و OO
انواع صفات
- برای یک صفت مستقل از جنس، تک جایگاهی و n آللی:
- انواع ژنوتیپ احتمالی در جمعیت دیپلوئید ها = n(n+1)/2
- تعداد ژنوتیپ های خالص = n
- تعداد ژنوتیپ های ناخالص = کل - n (از راست به چپ بخون)
- اگر همه آلل ها با هم هم توان یا بارزیت ناقص بینشان باشد:
- انواع ژنوتیپ = انواع فنوتیپ = n(n+1)/2
- اگر هم بین بعضی از آلل ها رابطه بارز و نهفتگی برقرار باشد، برای بدست آوردن انواع فنوتیپ بین آلل های بارز و نهفته فلش می کشیم و از انواع ژنوتیپ به تعداد فلش ها کم می کنیم:
- n(n+1)/2 - تعداد فلش ها
- در زنبور نر و گیاهان گامت محصول میتوز است.
- در یک خانم از میوز یک سلول در نهایت یک تخمک (گامت) تولید می شود.
- انواع گامت ها = 2 به توان n (تعداد جفت آلل های ناخالص = n)
- یک سلول طی هر میوز طبیعی 4 یاخته از 2 نوع ایجاد می کند.
- اگر سلول در مرحله پروفاز 1 یا مراحل قبل تر (اینترفاز) باشد چون آرایش تترادی آن مشخص نیست می تواند انواعی از آرایش های تترادی و در نتیجه انواعی از گامت ها را تولید کند.
- اگر سلول در مرحله متافاز 1، آنافاز 1 و تلوفاز 1 باشد نهایتا دو نوع گامت تولید می کند.
- اگر سلول در یکی از مراحل میوز 2 باشد، تنها یک نوع گامت تولید می کند.
- در فرد مبتلا به هموفیلی اختلالی در ایجاد درپوش پلاکتی ایجاد نمی شود.
- در صفات وابسته به جنس تنها افراد ماده که 2 فام تن X دارند می توانند ناخالص باشند.
- ژنوتیپ همه مار های حاصل از بکرزایی خالص است.
- زنبور نر هاپلوئید است و گامت ها محصول میتوز هستند. در نتیجه هر زنبور نری تنها یک نوع گامت تولید می کند.
- انواع ژنوتیپ قابل تصور برای زنبور های نر حاصل بکرزایی = انواع گامت های ملکه
- هر وقت فرد ناقل داشتیم یعنی صفت نهفته است.
- اگر مرد ناقل داشتیم صفت مستقل از جنس نهفته است.
- اگر پدر و مادری سالم فرزندی بیمار داشته باشند الگوی بیماری نهفته است و اگر فرزند بیمار دختر باشد قطعا مستقل از جنس نهفته است.
- اگر پدر و مادر بیمار فرزند سالم داشتند الگوی بیماری حتما بارز است.
- اگر پدر و مادر بیمار دختری سالم داشتند مستقل از جنس بارز است.
- سلول دو هسته ای برای همه صفات خالص است.
- ژنوتیپ تخم زا AbCde -> ژنوتیپ دو هسته ای AAbbCCddee
- ژنوتیپ دو هسته ای AAbbCC -> ژنوتیپ تخم زا AbC
سوالی داری؟
اگر هر سوال یا نظری راجب نکات کنکوری زیست دوازدهم فصل سوم داشتی حتما برام کامنت کن. خودم همه کامنت ها را می خونم و جواب میدم!
مقاله رو دوست داشتی؟
نظرت چیه؟
عارف علی نژاد
