62 تکنیک حل سریع مسائل شیمی کنکور 1404❤️ [صفر تا 100]

۱۸ آذر ۱۴۰۳
مطالعه 35 دقیقه
عارف علی نژاد
عارف علی نژاد
روش های تستی شیمی,روش های تستی شیمی,تکنیک های حل مسائل شیمی کنکور,تکنیک های حل مسائل شیمی کنکور

دوست من سلام! در این مقاله قراره با هم 62 تکنیک حرفه ای از روش های تستی حل مسائل شیمی رو با هم یاد بگیریم. در هیچ کتاب و هیچ کلاسی نمی تونی کل نکات این مقاله رو یکجا پیدا کنی! اگه پیدا کردی جایزه داری! من دانشجوی پزشکی تهران هستم و قراره تمام تجربیات خودم رو درباره تکنیک های حل مسائل شیمی کنکور بهت بگم. من چندین کتاب تست شیمی و نزدیک 100 آزمون رو دادم و تحلیل کردم تا به این تکنیک ها رسیدم. به هیچ عنوان از دستشون نده!

خب خب! بزن بریم! از صفحه اول شیمی دهم شروع می کنیم و تا پایان شیمی دوازدهم میریم. تمام نکات مهم رو بهت به ترتیب بهت می گم. فقط یادت نره که حتما چندین بار تمرینشون کنی چون در این مقاله جا نمیشه که تمرین بذارم.

  1. اختلاف عدد اتمی دو عنصر A و B برابر است با تعداد عنصر های موجود میان دو عنصر A و B
    • اگر در یک دوره باشند:
      اختلاف شماره گروه A و B برابر است با تعداد عنصر های موجود میان دو عنصر هم دوره A و B
  2. ترازو تنها می تواند اجسامی با جرم بزرگتر از دقت را اندازه بگیرد.
    • مقادیری که ضریب صحیح از دقت اندازه گیری یک ترازو باشند را می توان با آن اندازه گیری کرد.
  1. برای محاسبه جرم اتمی میانگین، علاوه بر روش اصلی، یک فرمول سریع جرم اتمی میانگین شیمی دهم هم هست که خیلی سرعتیه.
\( \begin{align} \overline{M}=m_{1}-\frac{A_{2}}{100}(m_{1}-m_{2})-\frac{A_{3}}{100}(m_{1}-m_{3})-\cdots \\ \overline{M}=m_{1}+\frac{A_{2}}{100}(m_{2}-m_{1})-\frac{A_{3}}{100}(m_{3}-m_{1})-\cdots \end{align} \)
  • در فرمول اول \( m_{1} \) جرم اتمی ایزوتوپ سنگین تر و در فرمول دوم جرم اتمی ایزوتوپ سبک تر است. A درصد فراوانی ایزوتوپ ها است. این دو فرمول باعث حل سریع مسائل شیمی کنکور می شوند.
  1. رنگ شعله ها بسیار مهمه. تو لیست زیر برات تمام رنگ شعله ها شیمی دهم تا دوازدهم کامل قرار دادم:
نام عنصررنگ شعله
رنگ شعله منیزیمسفید
رنگ شعله مسسبز
سدیمزرد
رنگ شعله لیتیم شیمی دهمسرخ
رنگ شعله پتاسیمبنفش
آهننارنجی
رنگ شعله گوگردآبی
نئونسرخ
  1. ترتیب پر شدن زیر لایه ها شیمی دهم در اتم بر اساس فرمول قاعده آفبا:
    • \( \underset{n\geqslant 1}{ns}\to \underset{n\geqslant 6}{(n-2)f}\to\underset{n\geqslant 4}{(n-1)d}\to \underset{n\geqslant 2}{np} \)
    • فقط حواست باشه ترتیب قرار گیری زیر لایه ها پس از پر شدن به صورت زیر هستش:
      • \( 1s\;2s\,2p\;3s\,3p\,3d\;4s\cdots \)
  2. یک زیر لایه هنگامی که نیمه پر است، نسبتا پایدار و هنگامی که کاملا پر است، کاملا پایدار است.
  3. تعیین دوره و گروه عناصر به روش تستی:
    • تعیین شماره دوره: بزرگترین ضریب در آرایش الکترونی
    • تعیین شماره گروه:
      • روش اول:
        • اگر به s ختم شده باشد: s + d
        • اگر به p ختم شده باشد: p + 12
      • روش دوم:
        • برای تعیین شماره گروه با عدد اتمی اگر عدد اتمی مورد نظر از عدد اتمی نزدیکترین گاز نجیب بزرگتر بود، میزان اختلاف آن ها، شماره گروه را نشان می دهد.
        • اگر عدد اتمی مورد نظر از عدد اتمی نزدیکترین گاز نجیب کوچکتر بود، به اندازه اختلاف آن ها از 18 کم می کنیم تا شماره گروه به دست آید.
        • برای دوره های 2 و 3 بهتر است از گاز نجیب بزرگتر استفاده کنیم.
      • حتما و حتما عدد اتمی و دوره گاز های نجیب رو حفظ باش. واجبه! پایین برات لیست گاز های نجیب با عدد اتمی رو آوردم:
نام گاز نجیبشماره دوره
\( _{2}{He} \)1
\( _{10}{Ne} \)2
\( _{18}{Ar} \)3
\( _{36}{Kr} \)4
\( _{54}{Xe} \)5
\( _{86}{Rn} \)6
  1. آرایش الکترونی تا \( 4s^{2} \) معادل 20 الکترون است.
  2. در آرایش الکترونی فشرده لزوما هر آنچه بعد از گاز نجیب دیده می شود جزو لایه ظرفیت نیست. مثل مثال زیر:
    • \( [_{18}Ar]\;3d^{10}\;4s^{2}\,4p^{4} \)
  3. شماره لایه ظرفیت برابر است با بزرگترین عدد کوانتومی اصلی (n).
  4. تعداد الکترون های لایه ظرفیت اتم ها برابر است با یکان شماره گروه.
    • این قضیه شامل گروه 10 و 11 نمیشه!
  5. تعداد الکترون های لایه ظرفیت بر اساس زیر لایه ها:
    • گروه 1 و 2:
      • لایه ظرفیت: ns
      • توان s برابر است با شماره گروه.
    • گروه های 3 تا 12:
      • لایه ظرفیت: \( (n-1)d\;ns \)
      • مجموع توان s و d برابر است با شماره گروه.
    • گروه های 13 تا 18:
      • لایه ظرفیت: \( ns\,np \)
      • مجموع توان s و p برابر است با یکان شماره گروه.
  6. برای یافتن عدد اتمی عنصری که در زیر یک عنصر دیگر قرار دارد، باید محاسبه کرد که عنصر بالایی از چند زیر لایه عبور می کند. یعنی جدول مندلیف رو تصور باید کنی بعد باید ببینی از کدوم دسته ها عبور می کنه تا به عنصر زیری برسه. بریم یه مثال ببینیم تا برات جا بیوفته:
    • مثلا سوال گفته عنصر \( _{x}B \) زیر عنصر \( _{35}A \) قرار داره. اول از همه باید با نکاتی که بالاتر بهت یاد دادم مکان عنصر A پیدا کنی. نزدیک ترین گاز نجیب بهش کریپتون هستش در نتیجه A میشه گروه 17 دوره 4.
    • حالا جدول مندلیف رو تصور کن. یه مداد بردار از عنصر A شروع کن به ترتیب عنصر ها رو برو جلو تا به B برسی. مسیرت طبق شکل زیر میشه:
    • \( _{35}A\to s\to d\to p\to {_{x}B} \)
    • حالا به جای هر زیر لایه ماکسیمم الکترونی که می تونه داشته باشه رو قرار میدیم و همه رو با هم و با 35 جمع می زنیم تا به x برسیم. طبق فرمول زیر:
    • \( x=35+2+10+6=53 \)
    • برای چند تا عنصر دیگه خودت رو کاغذ حل کن تا دستت بیاد.

  1. عدد یکان عدد اتمی عناصر دسته d به جز Zn برابر است با توان d.
  2. اگر آرایش الکترونی یک عنصر به \( np^{6} \) یا \( 1s^{2} \) ختم شود، می تواند متعلق به یک گاز نجیب، یک یون مثبت یا یک یون منفی باشد.
  3. اگر در یک آرایش الکترونی 3d داشته باشیم اما 4s نداشته باشیم حتما متعلق به یک یون مثبت است.
  4. آرایش الکترونی یون های منفی همواره به \( 1s^{2} \) یا \( np^{6} \) ختم می شود.
  5. هنگام تبدیل شدن به یون مثبت ابتدا از 4s الکترون کنده می شود سپس از 3d.
  6. به کار بردن واژه مولکول برای ترکیب های یونی نادرست است.
  7. چند تایی بودن یک ترکیب برابر است با تعداد نوع اتم ها.
    • سه نوع اتم داشته باشه میشه سه تایی.
  8. اکسید عنصر های گروه های اصلی با بزرگترین ظرفیت:
    • بزرگترین ظرفیت در عنصر های گروه های اصلی برابر است با یکان شماره گروه آنها.
    • در لیست زیر برات فرمول پایه اکسید عنصر های گروه های اصلی با بزرگترین ظرفیتشون رو میذارم. حتما حفظشون کن چون خیلی سوال میدن. با اینکه عنصر M می تونه نافلز باشه ولی باید باهاش مثل ترکیب یونی رفتار کنی. یعنی بار اکسیژن که 2 هست رو میدی زیر وند M بعد بزرگترین ظرفیت M رو هم طبق نکات بالا محاسبه می کنی میدی زیر وند O و بعد تا جا داره باید ساده اش کنی:
شماره گروه اصلیفرمول
1\( M_{2}O \)
2\( MO \)
13\( M_{2}O_{3} \)
14\( MO_{2} \)
15\( M_{2}O_{5} \)
16\( MO_{3} \)
17\( M_{2}O_{7} \)
  1. برای محاسبه تعداد الکترون های مبادله شده طی تشکیل ترکیب یونی باید اول معادله واکنش تشکیل رو بنویسی. بعد باید موازنه اش کنی (جلوتر نکاتش رو بهت می گم). فقط باید حواست باشه که علاوه بر عنصر ها، مجموع بار های الکتریکی هر طرف باید با هم برابر باشد. حتما حواست باشه که تا جا داره باید ترکیب نهایی رو ساده کنی. میشه مثل معادله زیر:
\( a\,X^{m+}+b\,Y^{n-}\to c\,X_{n}Y_{m} \)
  • بعد از اینکه معادله رو موازنه کردی برای به دست آوردن تعداد الکترون های مبادله شده باید از فرمول زیر استفاده کنی:
\( e=c\times n\times m \)
  1. پیوند آلومینیوم فقط با فلوئور، اکسیژن و بنیان های اکسیژن دار (مثل \( {NO_{3}}^{-} \) یا \( {SO_{4}}^{2-} \) ) از نوع یونی است. در سایر موارد پیوند آن از نوع کووالانسی است. درسته فلزه ولی می تونه کووالانسی هم بده. تو سوالا دیدی سریع نزنی غلطه!
  2. Be و B نمی توانند یون تک اتمی تشکیل دهند در نتیجه پیوند آن ها با سایر عنصر ها همواره کووالانسی است.
  3. اتم مرکزی در سه ترکیب زیر الکترون ناپیوندی ندارد و اوکتت نمی شود (شکلشون رو تصور کن. همه پیوند هاشون کووالانسیه):
    • \( AlH_{3} \)
    • \( BeF_{2} \)
    • \( BH_{3} \)
  4. برای انتخاب عنصر آغازگر موازنه:
    • ابتدا عنصر هایی را بررسی می کنیم که در ساختار ترکیب پیچیده تری باشند.
    • در هر سمت واکنش فقط در ساختار یک ماده حضور داشته باشند.
    • عنصر آغازگر تا حد امکان نباید در ساختار یک ماده تک عنصری شرکت کند مگر اینکه هیچ عنصری شرط قبلی رو نداشته باشه.
    • در هنگام موازنه هر موقع به ضریب کسری رسیدیم، برای موازنه کسری شیمی دهم کل ضریب های معلوم رو در مخرج کسر ضرب می کنیم.
  5. فلز ها در واکنش با اسید ها به کوچکترین ظرفیت خود می رسند. مثلا آهن به ظرفیت 2 میرسه نه 3.

  1. برای رسم ساختار لوویس شیمی دهم مولکول ها و ترکیب های یونی باردار من یک راه حل سریع رسم ساختار لوویس رو بلدم که در هر تستی استفاده کردم به جواب درست رسیدم. هم در آزمون های قلمچی و هم در کنکور سراسری خودم. کامل با دقت مطالعه کن و روی هر ترکیبی که دیدی تست کن تا دستت گرم شه.
    • اول باید تعداد قلمرو های اتم مرکزی رو به دست بیاریم. قلمرو چیه؟ یعنی تعداد کل چیزایی که مستقیما دور اتم مرکزی هستن. مثل جفت الکترون ناپیوندی یا اتم های دیگه یا گروه های دیگه. بریم سراغ فرمول فرمول تعیین تعداد قلمرو الکترونی شیمی دهم:
      • تعداد قلمرو های اتم مرکزی برابر است با: یکان اتم مرکزی (یا یکان شماره گروه) + تعداد H یا هالوژن ها - بار کل ترکیب، برآیند آیتم های قبلی تقسیم بر 2
    • بعد باید تعداد جفت الکترون ناپیوندی دور اتم مرکزی رو حساب کنیم.
      • تعداد جفت الکترون های ناپیوندی اتم مرکزی برابر است با: تعداد قلمرو ها - تعداد اتم های کناری (بجز H اسیدی)
        • اگر عدد اعشاری به دست اومد یعنی الکترون جفت نشده هم داریم.
    • بعد از اینکه تعداد قلمرو ها و جفت الکترون های ناپیوندی رو به دست آوردیم، اول از همه جفت الکترون های ناپیوندی رو دور اتم مرکزی قرار میدیم، بعد اتم های کناری رو قرار میدیم. بعد یک خط به نشانه پیوند کووالانسی بین اتم های کناری و اتم مرکزی می کشیم. اگر کاری های قبلی رو انجام دادی ولی اتم مرکزی هنوز اوکتت نشده بود باید یکی از اتم های کناری رو تبدیل به پیوند دو گانه یا سه گانه کنی.
    • شاید گیج شده باشی ولی برای تمرینت چند تا ترکیب بهت می گم با روش من رسمشون کن تا دستت بیاد.
      • \( XeF_{4} \)
      • \( {CO_{3}}^{2-} \)
      • \( H_{2}SO_{4} \)
  2. یه تیپ سوال هست که ساختار لوویس یک ترکیب رو بهت میدن میگن بار کلش رو حساب کن.
    • در این تیپ سوال ها بار یون برابر است با: مجموع الکترون های ظرفیت اتم ها (یا همون یکان شماره گروه) - مجموع الکترون های به کار رفته در ساختار لوویس
      • حواست باشه هر پیوند کووالانسی (یا هر خط صاف) در ساختار لوویس برابر با دو الکترون است.
  3. حتما و حتما ساختار لوویس مولکول های زیر رو حفظ کن. خیلی سوال میدن ازشون. (تو گوگل سرچ کن اینجا جا نمیشه):
    • \( NO \)
    • \( NO_{2} \)
    • \( N_{2}O_{3} \)
    • \( N_{2}O_{4} \)
    • \( N_{2}O_{5} \)
  4. قانون گاز های کامل یا گاز آرمانی رو حتما بلدی؟ یک فرم دیگه از معادله قانون گاز ها شیمی دهم هست که حتما باید بلد باشی و خیلی خیلی سرعتت رو افزایش میده. اول با هم pv=nrt شیمی دهم رو ببینیم:
\( P\,V=n\,R\,T \)
  • در معادله بالا اول جرم مول گاز رو در دو طرف ضرب کن. بعد V یا همون حجم ور از سمت چپ ببر سمت راست و تقسیم کن. در نهایت به معادله زیر می رسی:
\( P\,M=\rho\,R\,T \)
  • در معادله بالا M جرم مولی گاز مورد نظر بر حسب کیلوگرم و \( \rho \) چگالی گاز مورد نظر بر حسب کیلوگرم بر متر مکعب است. چگالی هم برابر است با جرم مولی تقسیم بر حجم مولی. از این فرمول زیاد سوال میدن با اینکه هیچ جا نگفتن.
  1. برای محاسبه سریع تر ppm می تونی از فرمول ppm در شیمی دهم زیر هم استفاده کنی:
    • میلی گرم حل شونده تقسیم بر کیلوگرم محلول
      • اگر چگالی محلول نزدیک 1 بود از فرمول زیر هم می تونی استفاده کنی:
        • میلی گرم حل شوند تقسیم بر لیتر محلول
  2. غلظت قند خون بر حسب ppm برابر است با عدد خوانده شده از روی گلوکومتر ضربدر 10.
  3. یک فرمول سریع تر برای محاسبه غلظت مولار محلول:
    • 10 ضربدر درصد جرمی (بدون مخرج 100) ضربدر چگالی (بر حسب گرم بر سانتی متر مکعب یا گرم بر میلی لیتر) برآیندشون تقسیم بر جرم مولی
  4. اگر نمودار انحلال پذیری شیمی دهم بر حسب دما به صورت خطی بود برای نوشتن معادله اش و حل مسائل انحلال پذیری شیمی دهم می تونی از فرمول زیر استفاده کنی:
    • فرض کن دو تا نقطه از نمودار مثل \( (\theta_{1},\,S_{1}) \) و \( (\theta_{2},\,S_{2}) \) رو بهت داده. معادله نمودار میشه:
\( S-S_{1}=\frac{\Delta S}{\Delta \theta}(\theta - \theta_{1}) \)
  1. نقطه جوش به نیرو های درون مولکولی (پیوند ها) بستگی ندارد.
  2. قانون هنری چیست شیمی دهم؟ طبق قانون هنری اگر فشار گاز n برابر شود انحلال پذیری آن هم n برابر می شود.
    • خیلی از این نکته سوال میدن حواست باشه!

خب خب! تا اینجا تمام تکنیک های حل مسائل شیمی کنکور پایه دهم رو با هم یاد گرفتیم. حتما الان می پرسی که آقا الان من این همه نکته خفن یاد گرفتم از رو چه کتابی تمرین کنم و تست بزنم؟ بهترین کتاب شیمی پایه دهم با اختلاف بهمن بازرگانه. تضمینش می کنم! برات پایین میذارمش می تونی از سایت خود ما یعنی کنکورباز با 15 درصد تخفیف ویژه و ارسال رایگان تهیه اش کنی! فقط حواست باشه یدونه دو جلدی داره و یکدونه تک جلدی. اگر پایه دهم یا یازدهم هستی و وقت داری حتما دو جلدیش رو تهیه کن. اگر پایه دوازدهمی و سرعتت متوسط رو به پایینه تک جلدیش رو تهیه کن!

خب خب! حالا بریم سراغ روش های تستی حل مسائل شیمی پایه یازدهم.

  1. موقعیت شبه فلزات کنکور در جدول تناوبی شبیه پله است. به جدول زیر نگاه کن. حتما و حتما حفظش کن چون زیاد سوال میدن. یه جورایی رمز شبه فلزات جدول تناوبی است:
1716151413گروه / دوره
\( _{5}B \)2
\( _{14}Si \)3
\( _{33}As \)\( _{32}Ge \)4
\( _{52}Te \)\( _{51}Sb \)5
\( _{85}At \)\( _{84}Po \)6
  1. شرط انجام طبیعی یک واکنش: عنصر آزاد سمت راست باید غیر فعال تر باشد.
  2. برای حل مسائل بازده درصدی شیمی یازدهم از دو فرمول بازده درصدی شیمی یازدهم می تونی استفاده کنی:
    • مقدار عملی فرآورده تقسیم بر مقدار نظری فرآورده ضربدر 100
    • مقدار واکنش دهنده مصرف شده تقسیم بر مقدار واکنش دهنده اولیه ضربدر 100
    • اگر از کسر های پیش ساخته استوکیومتری استفاده می کنی بازده درصدی رو باید در کسر واکنش دهنده ضرب کنی.
    • اگر چند تا واکنش متوالی داشته باشیم، بازده درصدی کل برابر است با حاصل ضرب بازده هر واکنش. حالا می تونه 2 تا باشه یا 3 تا باشه.
  3. جرم مولی گلوکز شیمی دهم 180 گرم بر مول است. حفظش کن خیلی سوال میدن ازش.
  4. فرمول تعداد پیوند اشتراکی در هیدروکربن ها:
    • تعداد پیوند کووالانسی در آلکان ها: 3n + 1
    • آلکن ها: 3n
    • آلکین ها: 3n - 1
  5. موازنه واکنش سوختن هیدروکربن ها، حالا هر چی می خواد باشه، آلکان، آلکن و ... به صورت زیر است:
\( C_{n}H_{m} + \frac{(4n+m)}{4}O_{2}\to nCO_{2} + \frac{m}{2}H_{2}O \)
  • بر اینکه راحت تر حفظ کنی این دو تا نکته رو بدون. به تعداد کربن ها CO2 تولید میشه و نصف تعداد هیدروژن ها H2O تولید میشه. بقیه اش با موازنه در میاد.
  1. نام گذاری آلکان ها به روش آیوپاک:
    • گام اول: تعیین زنجیره اصلی
      • زنجیره ای که بیشترین تعداد کربن را دارد.
    • گام دوم: شماره گذاری زنجیره اصلی را از سمتی آغاز می کنیم که زودتر به نخستین شاخه فرعی برسیم.
    • گام سوم: ابتدا شماره و نام شاخه فرعی سپس نام آلکان مربوط به زنجیره اصلی را می نویسیم.
    • شاخه فرعی می تواند هالوژن باشد. برای نام گذاری الکان های هالوژن دار:
شاخهنام
Fفلوئورو
Clکلرو
Brبرمو
Iیدو
  • اگر چند شاخه فرعی مشابه داشته باشیم برای نام گذاری آلکان های شاخه دار، ابتدا شماره همه شاخه های فرعی را ذکر می کنیم سپس تعداد شاخه ها رو با عدد یونانی می نویسیم و در نهایت نام شاخه مربوطه رو می نویسیم.
  • اگر فاصله نخستین شاخه فرعی از دو سر زنجیره اصلی یکسان بود، شماره گذاری را از سمتی انجام میدیم که اگر عدد های شاخه های فرعی رو به ترتیب کنار هم بچینیم عدد کوچکتری به دست آید.
    • اگر فاصله نخستین شاخه فرعی از دو سر زنجیره یکسان بود به شماره دومین شاخه توجه می کنیم.
  • اگر شاخه های فرعی با نام های مختلفی داشته باشیم و ابتدا شماره و نامه شاخه ای را ذکر می کنیم که حرف اول آن در انگلیسی اولویت دارد. جدول زیر رو با دقت بخون نیاز نیست حفظ کنی راحته:
نام به ترتیب اولویت
برمو
کلرو
اتیل
فلوئورو
یدو
متیل
پروپیل
  • اگر بتوان دو زنجیره اصلی با تعداد کربن برابر ولی با تعداد شاخه های فرعی متفاوت انتخاب کرد، زنجیری را انتخاب می کنیم که شاخه های فرعی بیشتری دارد.
  • اگر روی کربن شماره 1 شاخه آلکیل قرار بگیرد حتما جزو زنجیر اصلی است.
    • در نتیجه نام های 1 - متیل، 1 - اتیل و ... غلط هستند.
  • اگر روی کربن شماره 2 شاخه اتیل قرار بگیرد حتما جزو زنجیر اصلی است.
    • در نتیجه نام 2 - اتیل نادرست است.
  1. نام گذاری آلکن ها شیمی یازدهم:
    • کربن های پیوند دو گانه حتما و حتما باید در زنجیره اصلی باشد.
    • برای نام گذاری آلکن های شاخه دار، شماره گذاری را ابتدا از سمتی انجام میدهیم که زودتر به پیوند دو گانه برسیم. اگر از دو سمت یکسان بود با توجه به شاخه های فرعی انجام میدهیم.
    • ابتدا شماره و نام شاخه های فرعی را می نویسیم سپس شماره کوچکتر کربن پیوند دو گانه رو می نویسیم (حتی اگر 1 باشد) و در نهایت نام آلکن مربوط به زنجیر اصلی را می نویسیم.
  2. میانگین تندی و میانگین انرژی جنبشی به چه عواملی بستگی دارد شیمی یازدهم؟ متناسب با دما هستند. انرژی گرمایی به چه عواملی بستگی دارد شیمی یازدهم؟ متناسب با دما و جرم است.
  3. روش های تستی حل مسائل شیمی تشخیص گر ماده یا گرما گیر بودن واکنش ها (این روش فوق العاده اس. من با این روش یکدونه سوال مربوط به گرماده و گرماگیر شیمی یازدهم رو از دست ندادم!) :
    • واکنش میان دو عنصر فعال گرماده است.
      • مانند واکنش بین هالوژن ها با فلز های قلیایی یا هیدروژن.
    • واکنش های سوختن گرماده هستند.
    • در واکنش هایی که در هر دو سمت معادله یک عنصر آزاد وجود دارد، نماد Q در سمتی است که عنصر آزاد مربوطه غیر فعال تر و پایدار تر است.
    • نماد Q در سمت مخالف مواد ناپایدار مثل مواد لیست زیر است:
نام
\( O_{3} \)
\( N_{2}O_{2} \)
\( NO \)
\( N_{2}H_{4} \)
  • در صورتی که تکنیک های بالا جواب نداد نماد Q در سمتی است که مجموع ضریب های استوکیومتری کوچکتری دارد.
    • استثنا: انحلال \( CaCl_{2} \) گرماده است.
    • حواست باشه فقط وقتی از نکته آخر باید استفاده کنی که تکنیک های بالا جواب نده!
  1. حتما و حتما استفاده از کسر های پیش ساخته استوکیومتری رو تمرین کن. خود من ترکیبی از روش های مختلف استفاده می کردم. برات تمام کسر های پیش ساخته استوکیومتری رو در پایین قرار دادم:
\( \frac{n}{a}=\frac{m}{a\times M}=\frac{V_{Lit\,gas}}{a\times 22.4}=\frac{V_{mL\,gas}}{a\times 22400}=\frac{Q}{\Delta H} \)
  • در فرمول بالا:
    • n: تعداد مول
    • a: ضریب ماده در معادله موازنه شده
    • m: جرم ماده بر حسب گرم
    • M: جرم مولی
    • Q: مقدار گرما مبادله شده
    • \( \Delta H \): در معادله موازنه شده
  1. یک تیپ سوال خیلی رایج هست که طراح یک شکل از یک ترکیب آلی پیچیده میده و راجبش سوالات درست نادرست می پرسه. برای حل این مدل سوالات به نکات زیر توجه کن:
    • فرمول تعداد هیدروژن در ترکیبات آلی برابر است با 2n+2 منهای 2 ضربدر تعداد پیوند های دو گانه منهای 4 ضربدر تعداد پیوند های سه گانه منهای 2 ضربدر تعداد حلقه ها منهای تعداد هالوژن ها به علاوه تعداد نیتروژن.
      • n برابر است با تعداد کربن ها. برای حل این مدل سوالات اولین کاری که باید بکنی اینه که سریع تعداد کربن ها رو بشماری.
    • فرمول تعداد پیوند کووالانسی شیمی دهم در ترکیبات آلی برابر است با 4 ضربدر تعداد کربن به علاوه تعداد هیدروژن به علاوه 2 ضربدر تعداد اکسیژن به علاوه 3 ضربدر تعداد نیتروژن به علاوه تعداد هالوژن برآیند آن ها تقسیم بر 2.
    • فرمول جفت الکترون ناپیوندی در ترکیبات آلی برابر است با مجموع یکان شماره گروه اتم ها تقسیم بر 2 برآیندش منهای تعداد پیوند های اشتراکی که در نکته قبل محاسبه کردیم.
      • یا می تونی از فرمول تعداد جفت الکترون ناپیوندی برای حل سریع مسائل شیمی کنکور بری:
        • تعداد جفت الکترون های ناپیوندی در ترکیبات آلی برابر است با تعداد نیتروژن به علاوه 2 ضربدر تعداد اکسیژن به علاوه 3 ضربدر تعداد هالوژن.
  2. در مقایسه آنتالپی سوختن هیدروکربن ها هر چه جرم مولی بیشتر باشد، آنتالپی سوختن بزرگتر (منفی تر) است.
  3. در الکل ها هر چه شمار اتم های کربن بیشتر باشد، جرم مولی بیشتر است و در نتیجه آنتالپی سوختن بزرگتر (منفی تر) است.
  4. با تعداد کربن برابر آنتالپی سوختن آلکان و آلکن نسبت به الکل بزرگتر (منفی تر) است. لیست زیر از بزرگتر (منفی تر) به کمتر مرتب شده. حتما حفظش کن:
    • آلکان
    • آلکن
    • الکل
    • آلکین
  5. ارزش سوختی چیست؟ فرمول ارزش سوختی شیمی یازدهم برابر است با آنتالپی سوختن شیمی یازدهم تقسیم بر جرم مولی.
  6. متان دارای بزرگترین ارزش سوختی و متانول داری کوچکترین ارزش سوختی است.
  7. برای مقایسه ارزش سوختی:
    • ابتدا به تعداد کربن ها توجه می کنیم. هر چه شمار اتم های کربن کمتر باشد ارزش سوختی بیشتر است.
    • با تعداد کربن برابر ارزش سوختی ترکیبات از بزرگتر به کوچکتر به صورت زیر است:
      • آلکان
      • آلکن
      • آلکین
      • الکل
  8. در مقایسه ارزش سوختی الکل ها هر چه شمار اتم های کربن بیشتر باشد ارزش سوختی بیشتر است.
  9. در تست ها و سوالات مقایسه گرمای سوختن ترکیبات آلی ابتدا تمام گزینه ها را تبدیل به گرم می کنیم. هر کدام جرم بیشتری داشت، گرمای حاصل از سوختن آن بیشتر است. در صورت برابر بودن جرم ها، از نکاتی که بالاتر گفتم باید استفاده کنی.
  10. اثر سطح تماس واکنش دهنده ها فقط روی واکنش هایی موثر است که حداقل یکی از واکنش دهنده ها به صورت جامد باشد.
  11. جرم گاز های تولید شده در واکنش برابر است با مقدار کاهش جرم مخلوط واکنش.
  12. غلظت مواد جامد (s) و مایع خالص (l) در واکنش مقدار ثابتی است و با گذشت زمان تغییر نمی کند.
  13. یک تیپ سوال بسیار رایج درباره پلمیر است که دو حالت داره:
    • حالتی که مونومر می دهد و فرمول پلی مر می خواهد:
      • ابتدا پیوند دو گانه کربن به کربن را رسم می کنیم.
      • سپس گروه های متصل به کربن های پیوند دو گانه را در بالا و پایین قرار می دهیم.
      • در آخر هم پیوند دو گانه را باز می کنیم.
      • نکته بسیار مهم: اگر مونومر یک ترکیب دارای پیوند دو گانه کربن به کربن باشد، در فرمول پلیمر حاصل، صرف نظر از شاخه های فرعی، باید تنها دو اتم کربن بین دو علامت پرانتز باشد.
        • یعنی اگه دیدی سه تا کربن هست غلطه!
    • حالتی که پلیمر می دهد و مونومر می خواهد:
      • ابتدا در زنجیر اصلی پلیمر، پیوند ها را به صورت یک در میان شکسته شده فرض می کنیم.
      • سپس در زنجیر اصلی پیوند هایی که به صورت یک در میان سالم باقی مانده اند را دو گانه فرض می کنیم.
      • یکی از مولکول ها را به صورت جداگانه نام گذاری می کنیم.
  14. در واکنش آبکافت استر ها 2n-1 مولکول آب مصرف می شود. n تعداد مونومر های نهایی است.
    • البته حواست باشه در کنکور 98، 2n در نظر گرفته بود.

خب خب! تا اینجا تمام تکنیک های حل مسائل شیمی کنکور پایه دهم و یازدهم رو با هم یاد گرفتیم. حتما الان می پرسی که آقا الان من این همه نکته خفن یاد گرفتم از رو چه کتابی تمرین کنم و تست بزنم؟ بهترین کتاب شیمی پایه یازدهم با اختلاف بهمن بازرگانه. تضمینش می کنم! برات پایین میذارمش می تونی از سایت خود ما یعنی کنکورباز با 15 درصد تخفیف ویژه و ارسال رایگان تهیه اش کنی! فقط حواست باشه یدونه دو جلدی داره و یکدونه تک جلدی. اگر پایه یازدهم هستی و وقت داری حتما دو جلدیش رو تهیه کن. اگر پایه دوازدهمی و سرعتت متوسط رو به پایینه تک جلدیش رو تهیه کن!

سوالی داری؟

هر سوال یا مشکلی راجب حل سریع مسائل شیمی کنکور داشتی حتما کامنت کن. خودم همه کامنت ها رو می خونم و کامل جواب میدم.

مقاله رو دوست داشتی؟
نظرت چیه؟ ارسال نظر

عارف علی نژاد
عارف علی نژاد
دانشجوی پزشکی تهران، رتبه 499 کنکور سراسری 1399 سخت ترین کنکور قرن
داغ ترین مطالب روز

نظرات
کامنت
0 دیدگاه ثبت شده، نظر تو چیه؟
برای درج نظر وارد شو یا ثبت نام کن
هنوز چیزی ثبت نشده!
منتظر مشارکت شما هستیم