درس 2 زیست دهم رو 100 بزن!

تو این پست می خوام 50 نکته مهم از فصل 2 زیست شناسی دهم بهت یاد بدم که مستقیم تو کتاب گفته نشده ولی طراحای کنکور و آزمون های آزمایشی همیشه ازش سوال میدن. نگران نباش! بعد از خوندن این مقاله خیالت از درس 2 زیست دهم کاملا راحت میشه.

نکاتی که قراره تو این مقاله با هم یاد بگیریم:

1. ساختار و عملکرد لوله گوارش
2. جذب مواد و تنظیم فعالیت دستگاه گوارش
3. تنوع گوارش در جانداران

اولین نکته: شکل صفحه اول فصل، شکل ریز پرز روده باریک هستش و با میکروسکوپ الکترونی گرفته شده.

• حواست باشه که ریز پرز رو با پرز روده باریک اشتباه نگیری. به روده باریک و میکروسکوپ الکترونی هم توجه کن.

ساختار و عملکرد لوله گوارش

1. بنداره ابتدای معده نداریم.
   • اون بنداره انتهای مری هستش. بنداره انتهای مری در کدام سمت بدن است؟ سمت چپ
   • در ضمن نیازی به دونستن نام بنداره انتهای مری نداری.
2. غده های بزاقی، پانکراس (لوزالمعده)، کبد (جگر) و کیسه صفرا زیست دهم با لوله گوارش مرتبط اند.
   • حواست باشه جزء لوله گوارش نیستن.
3. کبد بزرگترین غده دستگاه گوارش انسان زیست دهم است.
4. بنداره انتهای مری بین دو بخش با بافت پوششی متفاوت است.
   • در مری بافت پوششی سنگفرشی چند لایه و در معده بافت پوششی استوانه ای یک لایه است.
5. نمی توان گفت در همه بخش های دستگاه گوارش، ماهیچه وجود دارد.
   • غدد بزاقی ماهیچه ندارند.
6. حواست به اعضایی که در هر نیمه بدن هستن باشه:
   • نیمه راست:
     • بخش بزرگ کبد
     • کیسه صفرا
     • دوازدهه
     • نیمه راست معده
     • نیمه راست لوزالمعده
     • کولون بالارو
     • دریچه انتهای روده باریک
     • روده کور
     • آپاندیس
     • پیلور
   • نیمه چپ:
     • قلب
     • طحال
     • بخش کوچک کبد
     • بنداره انتهای مری
     • نیمه چپ معده
     • نیمه چپ لوزالمعده
     • کولون پایین رو
7. مخاط دو لایه ماهیچه مخاطی دارد که در روده باریک سبب حرکت پرز ها می شود.
8. حرکات کرمی شکل در میزنای هم انجام می شود.
9. ماهیچه اسکلتی در دهان، حلق و ابتدای مری در حرکات کرمی شکل نقش دارند.
10. حرکات قطعه قطعه کننده فقط در روده باریک انجام می شوند.
11. محل شروع گوارش شیمیایی دهان و محل اصلی گوارش شیمیایی روده باریک است.
12. محل شروع و محل اصلی گوارش فیزیکی دهان است.
    • توجه کن گوارش فیزیکی در جاهایی دیگه هم داریم ولی اصلیش دهانه.
13. مجرا غدد بزاقی بناگوشی در سقف دهان و مجرا غدد بزاقی زیر زبانی در زیر زبان است.
14. معده چین خوردگی های غیر دائمی دارد.
15. یاخته های کناری هم در بین یاخته های اصلی و هم در بین یاخته های ترشح کننده ماده مخاطی قرار دارند.
16. یاخته های اصلی غدد معده پروتئاز ها را غیرفعال (پپسینوژن) و لیپاز را به صورت فعال ترشح می کنند.
17. پروتئاز های معده برخلاف لوزالمعده در محیط اسیدی فعال و عمل می کنند.
18. هورمون ها وارد حفره های معده نمی شوند.
    • مثلا طراح می تونه سوال بده هر ماده ای که غدد معده ترشح می کنند وارد حفره های معده می شوند که غلطه.
19. به یک حفره معده می تواند بیش از یک مجرای غدد معده وارد شود.
20. پپسین ترشحی نیست و از شکستن پپسینوژن به وجود می آید.
21. چین خوردگی های مری و معده طولی هستند.
22. در صورت بسته شدن مجرای مشترک صفرا و لوزالمعده، پانکراس همچنان می تواند شیره لوزالمعده به دوازدهه ترشح کند.
23. کبد می تواند کلسترول تولید کند.
    • تو کنکور 98 سوال داده بودن ولی تو کتاب مستقیم گفته نشده!
24. سنگ کیسه صفرا گیرنده های درد را تحریک می کند.
    • نکته ترکیبی با فصل 1 زیست شناسی یازدهم.
25. سنگ کیسه صفرا فقط در اثر کلسترول نیست.
26. لوزالمعده با ترشح بی کربنات سدیم در ورود گلوکز و بیشتر آمینواسید ها به یاخته های پرز با روش هم انتقالی نقش دارد.
27. گوارش پلی ساکارید ها می تواند درون یاخته های کبدی و ماهیچه ای جهت تجزیه گلیکوژن به ملکول های گلوکز انجام گیرد.
28. برای آبکافت یک پلیمر دارای n مونومر، به n -1 ملکول آب نیاز است و n - 1 پیوند شکسته می شود.
29. برای آب کافت n مونومر که در m رشته جدا از هم قرار دارند به n - m ملکول آب نیاز است.
30. نمک های صفراوی صفرا و فسفولیپید لسیتین در گوارش مکانیکی چربی ها نقش دارند.

بهت پیشنهاد می کنم حتما مقاله پروانه مونارک زیست دهم رو هم مطالعه کنی.

جذب مواد و تنظیم فعالیت دستگاه گوارش

1. بیماری سلیاک موجب لاغر شدن می شود.
2. یاخته های پوششی سطح پرز دارای آنزیم هستند ولی در ساختار غدد روده ای نیستند.
3. راست روده جزء روده بزرگ نیست.
4. ابتدای کولون افقی پایین تر از انتهای آن است.
5. ابتدای راست روده بالاتر از انتهای کولون پایین رو است.
6. راست روده برخلاف روده بزرگ ساختار کیسه کیسه ای ندارد.
7. سیاهرگ باب کبدی 3 شاخه دارد:
   • شاخه اول:
     1. طحال
     2. بخش بالایی معده
   • شاخه دوم:
     1. بخش زیرین معده
     2. لوزالمعده
     3. کولون پایین رو
   • شاخه سوم:
     1. کولون بالا رو
     2. روده باریک
8. ذخایر آهن در کبد:
   1. آهن جذب شده از دستگاه گوارش
   2. آهن حاصل از تجزیه هموگلوبین گویچه های قرمز خون
9. شبکه های عصبی روده ای زیست دهم از مری تا مخرج وجود دارند در نتیجه دهان و حلق را عصب دهی نمی کنند.
10. شبکه های عصبی روده ای تحرک و ترشح را در لوله گوارش تنظیم می کنند.
    • حواست باشه کل دستگاه گوارش نیستا! فقط لوله گوارش. مثلا روی کبد تاثیری نداره.
11. هنگام بلع مرکز تنفس در بصل النخاع مهار می شود نه مرکز تنفس در پل مغزی.
12. اندام تولید کننده و اندام هدف گاسترین یکسان است.
13. هم یاخته های ترشح کننده گاسترین و هم یاخته های ترشح کننده سکرتین (در دوازدهه) در مجاورت بنداره پیلور هستند.

بهت پیشنهاد می کنم حتما مقاله نکات کنکوری زیست دهم فصل سوم رو هم مطالعه کنی.

تنوع گوارش در جانداران

1. گوارش مکانیکی در ملخ، در خارج از دهان و توسط آرواره ها شروع می شود.
2. چینه دان در ملخ طویل ترین و متسع ترین بخش لوله گوارش است.
3. در پرندگان دانه خوار روده باریک به پاهای جانور نزدیک تر است.
4. در پستانداران نشخوارکننده توده غذا 3 بار از مری و 2 بار از سیرابی و نگاری عبور می کند.
5. میکروب های تجزیه کننده سلولز در همه قسمت های معده پستانداران نشخوارکننده می توانند باشند.
   • فقط تو سیرابی نیست!

بهت پیشنهاد می کنم حتما و حتما محصول بهترین مارک گوشی پزشکی رو هم مطالعه کنی.

سوالی داری؟

اگر هر سوال یا نظری راجب نکات فصل 2 زیست شناسی دهم داشتی حتما برام کامنت کن. خودم همه کامنت ها را می خونم و جواب میدم!